Utrecht met Bigbelly aan de (slimme) bak tegen zwerfafval

‘Slimme afvalbakken worden voor ons steeds belangrijker om de strijd tegen zwerfafval in de stad aan te gaan’, zegt Levy de Block, projectleider Schoonprojecten van de gemeente Utrecht. ‘Bovendien zitten wij als het om afvalmanagement gaat in de overgang naar sturen en voorspellen op basis van data. De zelfpersende, zelf communicerende én zelfvoorzienende Bigbelly afvalbak van Total Waste Systems heeft dat eigenlijk allemaal in zich. In combinatie met een bijbehorend systeem voor real time monitoring en sturing levert ons dat fors minder ritten, meer efficiency, minder CO2-uitstoot, lagere kosten én inzicht in trends en toekomst op.’

‘Een te grote hoeveelheid zwerfafval in de binnenstad en stadsparken van Utrecht was in 2019 de aanleiding voor een nieuwe aanbesteding’, aldus De Block. ‘Onze keuze voor de Bigbelly van Total Waste Systems werd in eerste instantie gemaakt vanwege de tot op de bodem van de bak werkende unieke zelfperstechniek. Ten opzichte van vergelijkbare afvalbakken gaat er tot maar liefst minimaal vijf keer zoveel afval in een Bigbelly. Dat betekent flink minder ritten en optimale wagenbelading en dus meer efficiency, minder kosten en een lagere CO2-uitstoot. Bovendien is het een gesloten systeem. We zijn een proef gestart met 27 stuks in het Wilhelminapark en het Griftpark. En we sloten een contract voor drie jaar, voor de uitrol naar zestig Bigbelly’s. Wat ik wil benadrukken is dat het altijd om de combinatie van communicatie- en activatiecampagnes, handhaving en techniek gaat. De technische component wordt wél steeds belangrijker. De Bigbelly is daar een goed voorbeeld van.’

Real time inzicht op afstand én voorspellend vermogen

Dankzij de door TWS (Total Waste Systems) meegeleverde CLEAN-Cloud oplossing met een overzichtelijk online dashboard hebben De Block en zijn collega’s op afstand 24/7 real time inzicht in onder meer de vulgraad en ledigingshistorie van elke Bigbelly. ‘De Bigbelly’s maken gebruik van IoT en geven automatisch elk hun eigen status en volmelding door. We rijden dus niet meer op vaste roosters, maar op basis van data. We weten precies wanneer we welke bak moeten ledigen. En dus bereiken we nóg hogere efficiency en CO2-besparing. Bovendien zijn we er op piekmomenten nu altijd op tijd bij. Zo voorkom je uitpuilende bakken op bijvoorbeeld een zonnige dag waarop iedereen richting de parken trekt.’

Belangrijke data, nieuwe kennis en inzichten

Daarnaast zijn allerhande waardevolle data en handige rapportages van grote toegevoegde waarde. ‘Hoe groot zijn de volumes in bepaalde periodes, wat zijn de hotspots, staat een afvalbak wel op de beste plek? Door inzicht in trends neemt ons voorspellend vermogen toe. Dat kunnen we gebruiken in de doorontwikkeling van ons beleid en de aanpak van zwerfafval. Onze keuze voor de Bigbelly heeft ons ook mede doen beseffen dat we die transitie nog in onze totale organisatie moeten doorvoeren. Van werken volgens vaste schema’s en patronen naar een dynamisch en proactieve aanpak. Dat is de toekomst.’

Kleine extra’s, prima kostenplaatje

De Block somt verder nog een aantal praktische, maar in zijn ogen niet onbelangrijke aspecten van de Bigbelly op. ‘De automatische liftfunctie bij het ledigen, die ergonomisch voordelen oplevert. Het geïntegreerde zonnepaneel waardoor de techniek van de Bigbelly volledig energieneutraal functioneert. En het speciaal voor ons door TWS gelaserde gemeentelogo op alle geleverde Bigbelly’s. Het zijn op het oog kleine extra’s, maar goede arbeidsomstandigheden, duurzaamheid en herkenbaarheid zijn wel zaken die de volle aandacht van gemeenten hebben. Natuurlijk wordt ook naar het totale kostenplaatje gekeken voor we in dit soort nieuwe oplossingen investeren. We besparen op het aantal ritten en dus geld en het zijn onderhoudsvriendelijke afvalbakken, waarvoor we ook een aantrekkelijk onderhoudscontract hebben afgesloten bij TWS. De financiële optelsom ziet er gunstig uit.’

Kennisuitwisseling en co-creatie

Waar volgens De Block lastiger tegen te strijden is, is vandalisme. ‘Het is algemeen bekend dat er nog weleens een afvalbak omver wordt getrokken. Het mooie is dat onze stratenmakers en de technisch specialisten van TWS de handen ineen hebben geslagen om daar een oplossing voor te vinden. Dat een leverancier met ons die kennisuitwisseling en co-creatie aangaat, vind ik mooi om te zien en is inspiratievol voor beide partijen.’

Vervuilingsgraad moet omlaag

Het afgelopen coronajaar maakt het lastig om nu al vergelijkingen met voorgaande jaren te maken wat betreft de hoeveelheid zwerfafval. ‘Maar ik hoop natuurlijk dat we op termijn het verschil gaan merken’, zegt De Block. ‘Om de stedelijke vervuilingsgraad te verlagen moeten we namelijk flink aan de bak. Steden raken steeds dichtbevolkter, mensen wonen er op kleine ruimtes. Dat betekent dat een groot deel van hun leven zich buiten afspeelt en dat ze ook daar hun afval kwijt willen. Het mooie is dat de Bigbelly hier letterlijk volop ruimte voor biedt.’

Mens en techniek samen

Heeft De Block tot slot nog wensen of tips voor TWS? ‘Jazeker. Steeds meer gemeenten – en ook wij – besteden het inzamelen van afval uit. Aan gespecialiseerde bedrijven, aan organisaties die werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt enzovoort. Je ziet dat bij die externe partijen het personeelsverloop best groot is. Ik zou het daarom fijn vinden als er niet alleen bij de start met dit soort slimme inzameloplossingen instructie en uitleg wordt gegeven, maar periodiek. En dan bij voorkeur op locatie, zodat mensen echt met het systeem kunnen kennismaken. Mens en techniek halen immers samen het optimale uit innovatieve systemen.’